Hoewel Zweden bij uitstek een land is om jezelf te voet door de natuur te verplaatsen, er fantastische routes bestaan die per fiets af te leggen zijn en ook de trein een uitstekende manier is om van A naar B te komen blijft het meest gebruikte vervoersmiddel in dit land toch de auto. Je kunt per vliegtuig naar bijvoorbeeld Stockholm of elke andere luchthaven om daar een auto te huren, maar Zweden is ook prima bereikbaar met je eigen auto. Je neemt bijvoorbeeld de bruggen via Denemarken of één van de vele bootverbindingen. Het voordeel ten opzichte van vliegen is dat de omvang van je auto eveneens je bagagelimiet is, je meer passagiers voordeliger mee kunt nemen en je meer ziet en ervaart van het land waar je op vakantie bent. En dan hebben we het nog niet eens gehad over de milieu-impact van vliegen. Zoals bij elk vakantie ga je goed voorbereid op pad en wil je weten welke bijzonderheden je tegen kunt komen onderweg. Ik heb een overzicht voor je gemaakt van de dingen waar je rekening mee moet houden om veilig met de auto door Zweden te rijden.
1. Verkeersregels in Zweden
Over het algemeen gelden in Zweden dezelfde verkeersregels als in Nederland. Met gezond boerenverstand kom je dus al een heel eind. Je draagt je autogordel, houdt je aan de aangegeven maximumsnelheid en zorgt dat je voertuig naar behoren werkt. Toch zijn er ook dingen anders en dat wil je natuurlijk graag weten voordat je (per ongeluk) de fout in gaat.
Verlichting: Sinds 1977 is het in Zweden verplicht om te allen tijde tijdens het rijden dagrijverlichting of dimlicht te voeren. Dus ook overdag bij stralend weer, wees zichtbaar op de weg!
Alcohol: Het hoeft waarschijnlijk niet gezegd te worden dat het absoluut af te raden is de weg op te gaan na het drinken van alcohol. Voor wie toch na een biertje in de auto stapt, houd er rekening mee dat het toegestane promillage in Zweden (0,2 promille) een stuk lager ligt dan in Nederland (0,5 promille).
Autobanden: Het zal je niet verbazen dat het in Zweden redelijk fris kan worden. Het is dan ook verplicht om tussen 1 december en 31 maart bij winterse omstandigheden te rijden met winterbanden. Sneeuwkettingen zijn niet verplicht, maar kunnen wel van pas komen en zijn dus geen overbodige luxe om mee te nemen als je in de winter reist. Van 1 oktober tot en met 30 april mogen volgens de Zweedse wetgeving ook spijkerbanden worden gebruikt. Omdat deze niet overal in Europa zijn toegestaan, kun je deze ook huren en onder je auto laten zetten wanneer je Zweden binnen rijdt.
Sneeuwschep: Naast de gevarendriehoek en het reflecterend hesje is het in Zweden eveneens verplicht om in de winter een sneeuwschep in de auto te hebben. De functie behoeft geen uitleg, lijkt mij.
Ruitenwisservloeistof: Wellicht een open deur, maar de ruitenwisservloeistof moet in de winter verplicht antivries bevatten. Je merkt vanzelf wel waarom op het moment dat je met -25 graden je voorruit probeert schoon te spoelen met vloeistof zonder antivries.
2. Medeweggebruikers op de Zweedse wegen
Zoals ik al eerder benoemde zijn er in Zweden geweldige routes af te leggen per fiets. Het ontbreekt er echter in grote delen van het land aan fietspaden, wat als gevolg heeft dat fietsers over ‘rijkswegen’ rijden waar zo’n 80 tot 90 km/h gereden wordt door de gemotoriseerde medeweggebruikers. Dit geldt overigens ook voor voetgangers/hardlopers/etc. Gevaarlijk? Niet per se. Zweedse automobilisten willen koste wat kost vermijden dat kwetsbare medeweggebruikers zich onveilig voelen en zullen altijd uiterst voorzichtig en op ruime afstand passeren. Wel zo leuk als toeristen dit fatsoen ook op kunnen brengen, want die medeweggebruikers hebben vaak geen andere redelijke manier om op hun plek van bestemming te komen.
Een ander fenomeen dat men in Nederland niet ziet is de A-traktor. Wat de naam doet vermoeden is dat het een landbouwvoertuig betreft en ook als zodanig herkenbaar is. Niets is minder waar: het gaat hier om doodgewone (of soms zelfs zeer luxe) personenauto’s die gekeurd zijn als wegtrekker en begrensd op 30 km/h (+/- 10%). Men mag de A-traktor besturen vanaf 15 jaar met een AM-rijbewijs en wordt dan ook veel gebruikt door jongeren als vervanging van de door de gemeente geregelde schoolbus. De Zweedse variant op de bromfiets, zou je kunnen zeggen, die je met enige regelmaat op de wegen zult aantreffen. En dat kan even schrikken zijn als je zelf met negentig kilometer per uur komt aanrijden. Gelukkig zijn ze van ver te herkennen aan de oranjerode gevarendriehoek die verplicht achter op het voertuig dient te zitten.
3. Veilig met de auto door Zweden rijden in elk seizoen
In de lente en zomer zal het autorijden door Zweden niet zoveel problemen opleveren. Op sommige plekken kan de begroeiing van de berm wat hoog staan wat kan zorgen voor verminderd zicht op kruispunten, maar daar heb je het dan ook wel mee gehad. Waar je zelf wel rekening mee kunt houden is de tijd die je doorbrengt achter het stuur. Vanwege het prachtige uitzicht in grote delen van Zweden, maar ook door de omvang van het land en de lange daglichtperiode in de zomer kan het verleidelijk zijn om lange dagen in de auto door te brengen. Zorg dat je voldoende rust pakt. En dat kan nagenoeg overal. Je kunt een pauzeplek uitzoeken naast de weg of aan een meer en je zelfgemaakte broodjes opeten terwijl je een boek leest, maar je kunt ook op zoek naar een leuk café of een loppis (rommelmarkt aan huis) om even je benen te strekken.
In de donkere seizoenen komen er andere aspecten van autorijden aan bod. Door de korte dagen en soms hevige sneeuwval bevind je je al snel in situaties waarin je weinig zicht hebt en dus veel sneller vermoeid zult raken dan je gewend bent. Het is dan ook niet voor niets dat de Zweden zelf vaak hun lange reis naar de skigebieden in twee stukken verdelen en een overnachting onderweg plannen in een hostel of B&B. In Nederland ben je het niet gewend te rijden in zulke omstandigheden en dat vraagt dus extra oplettendheid. Daarnaast kun je overwegen om, los van de eerdergenoemde verplichte zaken aan en in je auto, te allen tijde te zorgen dat je passende kleding voor de weersomstandigheden bij je hebt. Ook wanneer je de auto al lekker hebt voorverwarmd en je op je eindbestemming alleen maar een supermarkt in hoeft: neem je jas, muts, sjaal en handschoenen mee. Misschien niet nodig, maar je joggingbroek en vest worden snel fris als je met autopech naast de weg staat, om wat voor reden dan ook.
4. Wilde weggebruikers in Zweden
Iedereen kent het gele waarschuwingsbord met rode rand en een eland erop. Er worden ook leuke souvenirs gemaakt met dit bord erop. Sleutelhangers, kussens, magneten, je kunt het zo gek niet bedenken. Het lijkt bijna gemaakt voor toerisme. Toch staan de borden niet voor niets naast de weg en zijn ze wel degelijk bedoeld om je attent te maken op reëel gevaar. Met name elanden en rendieren staan erom bekend vaak het slachtoffer te worden van aanrijdingen. Waar een aanrijding met een vos of een das ook met enige regelmaat voorkomt, is de ravage vele malen groter bij een aanrijding met een dier dat enkele honderden kilo’s weegt en (geen uitzondering) ruim twee meter hoog kan worden. Zie je vanuit het bos naast de weg een eland verschijnen die in de berm blijft staan? Zet gerust de auto even stil om het dier te aanschouwen, want de kans is groot dat hij of zij tóch gaat oversteken. En als je dan toch stil staat: neem even een foto. Leuk voor thuis.
Zoals je leest komen er best wat dingen kijken bij het veilig met de auto door Zweden rijden. Voor de hand liggende zaken met betrekking tot sneeuw en gladheid maar ook de minder bekende aspecten. Ga jij met je auto naar Zweden? Goed dat je dit even gelezen hebt en veel veilige kilometers gewenst in dit adembenemend mooie land!
Goede tips